FETO NU’UDAR AJENTE TRANSFORMASAUN NO MUDANSA

Dili, 3 Novembru 2022 - Primeiru Ministru, Taur Matan Ruak, iha okaziaun selebrasaun loron nasionál ba feto ne’ebé monu iha loron 3 fulan Novembru, hodi husik hela mensajén ba povu sira iha Timor-Leste katak feto-nia papel importante iha istória luta ba ukun-an no iha prosesu dezenvolvimentu nasionál. 

“Loron ohin, loron espesiál ba inan-feton sira iha Timor-Leste, loron ne’ebé Governu deside nu’udar Loron Nasionál ba Feto iha Timor-Leste, koinsidénsia ho loron mate eroína bo’ot, Maria Tapó, nu’udar onra ba feto timoroan hotu-hotu ne’ebé ho dedikasaun tomak no brani hodi hamriik hamutuk ho asuwa’in mane sira iha luta kontra okupasaun estranjeira durante tinan 24 nia laran, ne’ebé ikus mai ita sai duni nasaun ida livre no independente. Loron 3 Novembru nu’udar loron reflesaun atu ita reflete kona-ba importánsia papel ita-nia inan-feton sira nian iha prosesu dezenvolvimentu nasionál, ne’ebé inan-feton sira dezempeña hahú kedas iha tempu luta.”

Primeiru Ministru mos realsa katak feto nu’udar  ajente transformasaun no mudansa iha família, eskola, servisu fatin, no komunidade.

“Iha dezafiu barak, ita konta ho inan-feton sira hanesan ajente transformasaun no mudansa, iha família, eskola, iha servisu-fatin, empreza, no komunidade sira. Feto hotu-hotu, liuliu feto sira hanesan dirijente ho reprezentatividade iha lideransa, aleinde kontribui ho kapasidade no koñesimentu sientífiku, étiku no morál sira ne’ebé aumenta beibeik ba igualdade jéneru nian, sai mós nu’udar protagonista no na’in ba polítika públika kona-ba lejitimidade demokrátika, governasaun di’ak no dezenvolvimentu ne’ebé sustentável liu. Ba inan-feton nasionál hotu ne’ebé ohin, selebra Loron Nasionál Feto nian, loron festivu ba empoderamentu femininu. Governu daualuk ida ne’e kompremitidu tau ema nu’udar sentru ba dezenvolvimentu, nune’e sei halo esforsu hodi involve inan-feton sira iha prosesu ba dezenvolvimentu ita-nia rain nian.

Nu’udar mensajén ikus, Primeiru Ministru lori Governu Konstitusionál Daualuk nia-naran fó saudasaun espesiál ba inan-feton sira iha Timor-Leste laran tomak, ho votu saúde di’ak no susesu iha família, akadémiku, profisionál no sosiál.

Fonte: Mídia Gabinete do Primeiro-Ministro (GPM)
Saúde
Moras Infesaun Respiratória Kontinua Rejista Barak Iha SS Komoro, Impaktu Hosi Rai-Rahun
Moras Infesaun Repiratória kontinua rejista barak iha SS Komoro, impaktu hosi rai-rahun.
Polítika
Governu Ho Parseria Sira Deskute Planu Kombate Krime Tráfiku Umanu No Krime Organizadu
Governu ho parseria sira deskute planu kombate krime tráfiku umanu no krime organizadu.
Saúde
MS: Poluisaun Iha Timor-Leste Halo Kazu Moras Oioin Aumenta
MS konsidera poluisaun sai kauza ida ne’ebé hamosu moras oioin iha Timor-Leste.
Dezenvolvimentu
Governu Nia Implementasaun Programa ‘Uma Kbiit-Laek’ Atinje 3.7%
Implementasaun programa uma kbiit-laek iha teritóriu nasionál atinje 3.7%.
Polítika
Kamboja Iha Komitmentu ba Vou Direitu Entre Kamboja No Timor-Leste
Kamboja iha komitmentu bo’ot atu iha aviaun ida ne’ebé semo direita hosi Kamboja mai iha Timor-Leste.
Teknolojia
Google Anúnsia Bard AI Hodi Responde ba ChatGPT
Google anúnsia teknolojia intelijénsia-artifisial ida hanaran Bard ne'ebé sei kompete diretamente ho rivál ChatGPT.
Internasionál
Otto Addo: Ronaldo Hetan Prezente Espesiál Ida Hosi Arbitru
Iha realidade Ronaldo-nia golu ne’e nu’udar prezente espesiál ida hosi arbitru.
Sosiál
Xefe suku Aitemua husik hela ninia responsabilidade hodi ba tiha servisu iha Austrália
Xefe suku Aitemua, Valente Soares husik hela ninia responsabilidade hodi ba tiha servisu iha Austrália la ho koñesimentu hosi autoridade postu no munisipál sira.
Polítika
Investór Internasionál Sira iha Interese Atu Investe iha Baukau
Investidór internasionál sira haree ona fatin iha Baukau hodi halo investimentu iha área sira hanesan aeroportu, turizmu, otelaria, sentru negósiu, bankária, ospitál, no seluk tán.
Polítika
Primeiru-Ministru: Polítika, Sustentabilidade, no Produtividade
Ita bele halo reforma iha administarasaun estadu no administrasaun públika sé partidu sira halo polítika la’os de'it para atu hetan eleisoins ba tinan lima mas atu evita nasaun hakoi-an.
Sosiál
Manufahi Loke Feira Fulan Ida Hodi Komemora Dékada Ida Selebrasaun Ofisiál Revolusaun Manufahi 1912
Administradór Manufahi halo abertura ba feira selebrasaun ofisiál dékada ida no tinan atus-ida funu revolusaun Manufahi 1912 iha Luak, Manufahi.
Dezenvolvimentu
Abertura Forum Juventude Pra-Akampamentu Kompetisaun Negósiu Inovativu III Ba Rejiaun Leste
Governu no UNDP halo abertura ba forum foinsa’e pra-akampamentu Kompetisaun Negósiu Inovativu III MTCI 2022 ba Rejiaun Leste iha Baukau.
Polítika
Implementasaun PED Durante Períodu 2011-2020 Atinji De’it 26% Tanba Kuaze Metade Laiha Sasukat
Implementasaun hosi metas ne’ebé define ba faze I (2011-2015) no faze II (2015-2020) PED nian atinje deit 26% tanba kuaze metade hosi metas jerál liu no la iha sasukat.
Polítika
Feto Nu’udar Ajente Transformasaun no Mudansa
Primeiru-Ministru: Feto Nu’udar Ajente Transformasaun no Mudansa iha Família, Servisu Fatin, no komunidade.
Seguransa
Servisu Migrasaun Sosializa Lei Migrasaun Hodi Prevene Krime Tráfiku Umanu no Krimi Organizadu
Servisu Migrasaun ho IOM sosializa lei migrasaun no azilu iha RAEOA.
Polítika
SEFOPE Despede Timor-oan Na’in-23 Hodi ba Servisu iha Austrália
Família hosi Timor-oan na’in-23 ne’ebé atu ba servisu iha Australia liuhosi programa PALM partisipa serimónia despedida no asina deklarasaun ho SEFOPE.