POLÍTIKU SIRA SELU HA’U HODI DIVULGA INFORMASAUN FALSU

BBC, 8 Maiu 2022 - relasiona ho eleisaun prezidensiál Filipina nian iha momentu ne’ebá, iha ema ida naran João (la’os naran tebes nian), polítiku sira selu ka kontrata nia hodi habelar informasaun falsu iha mídia sosiál ho objetivu atu benefisia kandidatu hosi ninia kliente hodi bele sai manan na’in iha eleisaun refere.

João hatete katak nia servisu hosi tuku 10:00 dader to’o fali tuku 03:00 madrugada maneija pájina Facebook no perfíl falsu rihun-ba-rihun hodi bele fó benefísiu ba polítiku sira iha sira-nia kampaña eleitorál. Ninia kliente sira inklui governadór, kongretista no prezidente munisípiu sira.

João nu’udar parte ida hosi ekosistema ne’ebé espalla informasaun falsu. Nia hatete katak iha ajente hamutuk 30 hanesan ne’e, ne’ebé servisu diretamente ho nia hodi espalla lia bosok hodi apoia sira-nia kliente. Mekanizmu ne’ebé sira uza inklui modifika polítiku koñesidu sira-nia númeru telemóvel no haruka sai mensajen ba ema barak no kria pájina no grupu hodi fó sai propaganda sira. 

Iha momentu ne’ebá, Meta ne’ebé na’in ba Facebook hatete katak sira apaga tiha konta, pájina, no grupu sira 400 liu ne’ebé koko atu manipula ema no viola sira-nia polítika uzu nian.

Iha entrevista ho kanál notísia Filipina nian ida, kandidatu prezidensiál Leni Robredo hatete katak ninia abordajen inisiál ba problema notísia falsu mak atu ignora tiha deit, maibé la lao ho di'ak, tanba “bainhira lia bosok repete ba beibeik, dala barak sai lia loos.”

Le’e notísia kompletu iha ne’e.

Fonte: BBC News
Dezenvolvimentu
F-FDTL Konstrui Tanke Bee Moos Ba Komunidade Harame
F-FDTL konstrui tanke bee moos ba komunidade iha Harame, suku Aidaba-leten, postu-administrativu Atabae.
Saúde
HNGV Rejista Kazu Moras Denge Barak Relasiona Ho Tempu Udan
HNGV rejista kazu moras denge barak relasiona ho tempu udan.
Polítika
Polítiku Sira Selu Ha’u Hodi Divulga Informasaun Falsu
Polítiku sira selu ha’u hodi divulga informasaun falsu iha mídia sosiál atu benefisia ha'u-nia kliente sira.
Saúde
MS: Presiza Hamutuk Atu Haree Ema Moras Mentál Labele La’o Livre Iha Fatin Públiku
MS: presiza hamutuk atu haree ema moras mentál sira labele la’o livre iha fatin públiku.
Internasionál
Indonézia Kompromete Atu Apoia Timor-Leste Iha Kapasitasaun Institusionál
Indonézia iha komitmentu atu apoiu Timor-Leste hodi prepara rekursu umanus hodi bele hakat ba sai nu'udar membru plenu ASEAN.
Polítika
Polítiku Sira Selu Ha’u Hodi Divulga Informasaun Falsu
Polítiku sira selu ha’u hodi divulga informasaun falsu iha mídia sosiál atu benefisia ha'u-nia kliente sira.
Polítika
Kamboja Iha Komitmentu ba Vou Direitu Entre Kamboja No Timor-Leste
Kamboja iha komitmentu bo’ot atu iha aviaun ida ne’ebé semo direita hosi Kamboja mai iha Timor-Leste.
Teknolojia
Google Anúnsia Bard AI Hodi Responde ba ChatGPT
Google anúnsia teknolojia intelijénsia-artifisial ida hanaran Bard ne'ebé sei kompete diretamente ho rivál ChatGPT.
Internasionál
Otto Addo: Ronaldo Hetan Prezente Espesiál Ida Hosi Arbitru
Iha realidade Ronaldo-nia golu ne’e nu’udar prezente espesiál ida hosi arbitru.
Sosiál
Xefe suku Aitemua husik hela ninia responsabilidade hodi ba tiha servisu iha Austrália
Xefe suku Aitemua, Valente Soares husik hela ninia responsabilidade hodi ba tiha servisu iha Austrália la ho koñesimentu hosi autoridade postu no munisipál sira.
Polítika
Investór Internasionál Sira iha Interese Atu Investe iha Baukau
Investidór internasionál sira haree ona fatin iha Baukau hodi halo investimentu iha área sira hanesan aeroportu, turizmu, otelaria, sentru negósiu, bankária, ospitál, no seluk tán.
Polítika
Primeiru-Ministru: Polítika, Sustentabilidade, no Produtividade
Ita bele halo reforma iha administarasaun estadu no administrasaun públika sé partidu sira halo polítika la’os de'it para atu hetan eleisoins ba tinan lima mas atu evita nasaun hakoi-an.
Sosiál
Manufahi Loke Feira Fulan Ida Hodi Komemora Dékada Ida Selebrasaun Ofisiál Revolusaun Manufahi 1912
Administradór Manufahi halo abertura ba feira selebrasaun ofisiál dékada ida no tinan atus-ida funu revolusaun Manufahi 1912 iha Luak, Manufahi.
Dezenvolvimentu
Abertura Forum Juventude Pra-Akampamentu Kompetisaun Negósiu Inovativu III Ba Rejiaun Leste
Governu no UNDP halo abertura ba forum foinsa’e pra-akampamentu Kompetisaun Negósiu Inovativu III MTCI 2022 ba Rejiaun Leste iha Baukau.
Polítika
Implementasaun PED Durante Períodu 2011-2020 Atinji De’it 26% Tanba Kuaze Metade Laiha Sasukat
Implementasaun hosi metas ne’ebé define ba faze I (2011-2015) no faze II (2015-2020) PED nian atinje deit 26% tanba kuaze metade hosi metas jerál liu no la iha sasukat.
Polítika
Feto Nu’udar Ajente Transformasaun no Mudansa
Primeiru-Ministru: Feto Nu’udar Ajente Transformasaun no Mudansa iha Família, Servisu Fatin, no komunidade.