XANANA HUSU BA BISPU NA'IN TOLU HODI HALO MUDANSA BA SISTEMA EDUKASAUN IHA UCT

Bobonaru, 07 Outobro 2023 - Primeiru Ministru (PM), Kay Rala Xanana Gusmão, dezafia igreja katólika Timor-Leste atu investe maka'as hodi hadi'a kualidade edukasaun iha Universidade Katólika Timorense (UCT, sigla portugés) inklui eskola hotu hosi igreja katólika nian. Xanana mós husu ba iha Bispu Dioseze Dili, Maliana, no Baucau atu tuur hamutuk ho padre no madre sira hodi diskute mudansa ba sistema edukasaun iha UCT nian atu bele diferente ho universidade privadu no institute superior sira seluk ne'ebé mak eziste iha Timor-Leste. 

"H'au ko'alia kona-ba universidade atu hasa'e kualidade ensinu iha Timor-Leste, maibé ha'u ba iha Balide iha universidade katóliku,  mais ha'u desisionadu tanba universidade sira, UNDIL, UNPAZ, UNTL sira hotu hanorin enfermajen, no universidade katóliku mós hanorin fali enfermajen. Universidade katólika tenke hanorin filozófia atu sai exelente iha rai ida ne'e, no hanorin lisaun sira uluk nian atu prepara sidadaun ba futuru nasaun no igreja nian", dehan PM Xanana iha diskursu ba selebrasaun misa eskola Koléjiu Infante Sagres Maliana, Bobonaru ba dala-75.

PM Xanana dehan tan katak, universidade katólika iha ninia misaun boot ida maka, atu hasa’e kualidade edukasaun, disiplina no moris nu’udar sarani ne'ebé loloos. Tanba ne’e nia dehan katak iha tinan 2008 to'o 2009 ko’alia tiha ona atu harii Universidade Katólika ida ne'ebé mak exelente hodi forma lideransa rai ida ne'e nian ba futuru. Hatan ba preokupasaun ne’e, Bispu Dioseze Maliana, Noberto do Amaral, rekoñese problema edukasaun iha Timor-Leste sei hasoru dezafiu oioin no parte igreja rasik sei tuur hamutuk hodi hadi'a no aposta maka'as iha kualidade edukasaun. Igreja sei kria mós regra ba eskola hotu igreja katólika nian, hodi mantein ninia disiplina nune'e motiva estudante sira bele aprende no estuda hodi sai ema ida edukativu tuir Igreja nia hanorin. 

Fonte: Mídia Gabinete do Primeiro-Ministro (GPM)
Saúde
Moras Infesaun Respiratória Kontinua Rejista Barak Iha SS Komoro, Impaktu Hosi Rai-Rahun
Moras Infesaun Repiratória kontinua rejista barak iha SS Komoro, impaktu hosi rai-rahun.
Seguransa
Governu Sei Rekruta Membru PNTL Foun Na'in-450 iha Tinan 2024
Governu liuhosi ministériu interiór sei rekruta membru PNTL foun hamutuk na'in-450 iha tinan 2024 hodi reforsa liután seguransa iha rai laran.
Polítika
MSSI Tau Prioridade ba Asuntu EhD no Idozu iha Orsamentu 2024
MSSI tau prioridade ba asuntu ema ho defisiénsia, idozu, no direitu ba labarik iha orsamentu jerál tinan 2024 ninian.
Negósiu
Inácia: Lixu La'os Problema De'it, Maibé Bele Sai Mós Solusaun Bainhira Ita Bele Transforma Ba Ekonomia Ne’ebé Di’ak
Vise-Ministra Turizmu Komunitária Kulturál, Inácia da Conceição Teixeira hateten katak lixu la'os problema de'it, maibé bele sai mós solusaun bainhira ita bele transforma ba ekonomia ne’ebé di’ak
Seguransa
Governu Sei Rekruta Membru PNTL Foun Na'in-450 iha Tinan 2024
Governu liuhosi ministériu interiór sei rekruta membru PNTL foun hamutuk na'in-450 iha tinan 2024 hodi reforsa liután seguransa iha rai laran.
Edukasaun
UNTL ho INFORDEPE Realiza Formasaun Baxarelatu ba Profesór Na'in-1.275 iha Territóriu Nasionál
UNTL Koopera ho INFORDEPE hodi realiza formasaun baxarelatu ba profesór hamutuk na'in-1.275 iha territóriu nasionál.
Justisa
ANTI Timor-Leste Kontra Makaas Prabowo nia Kandidatura ba Eleisaun Prezidensiál 2024
ANTI husu ba eleitór Indonézia atu lalika fó votus ba Prabowo Subianto no ba komunidade internasionál atu kaer nia hodi responsabiliza violasaun direitu umanu ne’ebé nia komete iha pasadu.
Justisa
Xanana: Kuandu Imi Hasai Populasaun Sira Nia Sasan Arbiru, Ha’u Prontu Toba iha Ne’e
PM Xanana hateten ba juíz sira TDD katak kuandu sira-nia desizaun kontra ona direitu umanu hodi hasai no soe arbiru populasaun sira-nia sasan, nia prontu toba iha fatin refere.
Polítika
MSSI Tau Prioridade ba Asuntu EhD no Idozu iha Orsamentu 2024
MSSI tau prioridade ba asuntu ema ho defisiénsia, idozu, no direitu ba labarik iha orsamentu jerál tinan 2024 ninian.
Sosiál
Komunidade Balu ba Hariis Fali iha Bee Matan Tohumeta, BTL Sei Haruka Karta ba PNTL
BTL, EP sei haruka karta ba PNTL hodi asegura bee matan Tohumeta hodi evita komunidade sira labele ba hariis tan iha ne'ebá iha futuru.
Edukasaun
Xanana Husu ba Bispu Na'in Tolu Hodi Halo Mudansa ba Sistema Edukasaun Iha UCT
PM Xanana husu ba Bispu na'in tolu hodi halo mudansa ba sistema edukasaun iha UCT atu bele diferente ho universidade no institutu superiór sira seluk.
Edukasaun
Ministériu Edukasaun Sei Harii Eskola Primária Ida iha Aldeia Ilatbote
Ministériu Edukasaun sei harii eskola Primária ida iha aldeia Ilatbote, Kailaku hodi fasilita estudante sira iha aldeia refere bele asesu ba iha eskola ne'ebé mak besik.
Seguransa
Ekipa Konjunta PNTL Kaptura Suspetu Na'in Rua Ne'ebé Na'ok Laptop Iha Dili
Ekipa konjunta hosi PNTL kaptura suspeitu hamutuk na'in rua ne'ebé mak komete iha kazu na'ok laptop iha Dili.
Sosiál
Ahi Han Motuk Komunidade Ida nia Uma iha Suku Grotu
Ahi han motuk uma komunidade ida iha suku Grotu postu adminístrativu Same munisípiu Manufahi.
Edukasaun
ME Halo Abertura ba Levantamentu Dadus Profesór Sira Nian iha Territóriu Nasionál
ME halo abertura levantamentu dadus profesór sira-nian iha munisípiu hotu inklui RAEOA.
Seguransa
MI Planeia Reabilita Eskuadra no Harii Kuartél PNTL iha Munisípiu Aileu
MI planeia reabilita eskuadra no harii kuartél PNTL iha munisípiu Aileu hodi PNTL sira iha munisípiu refere bele hala'o sira-nia servisu ho di'ak liután.